Sağlıklı çimlerle dolu güzel bir bahçe yaratmak çok çalışma gerektirir. Ancak doğru gübreleme ve kireçleme ile iyi sonuçlar elde edebilirsiniz. Tüm topraklar kireç gerektirmez, ancak birçok durumda çimlerin sağlıklı büyümesi için gerekli koşulları yaratırlar. Prensip olarak gübreleme ve kireçlemenin aynı anda yapılması mümkündür ancak mümkünse bundan kaçınılmalıdır.
Çimlerin hangi besinlere ihtiyacı var
Yoğun, yeşil çim örtüsüne sahip güzel bir çim için gübreleme şarttır. Ancak herhangi bir gübreyi sadece uygun gördüğünüz şekilde kullanmamalı, bunun yerine gübrenin bileşimini bahçe toprağınızın bileşimine ve bitkilerinizin ihtiyaçlarına göre uyarlamalısınız. Her çimin aynı besin maddelerine ihtiyacı yoktur; bunun yerine, farklı çim türleri ve bunların karışımları eşit derecede bireysel besin bileşimi gerektirir. Ancak temel olarak tüm bitkilerin güçlü ve sağlıklı büyüme için aynı altı besine ihtiyacı vardır:
- Azot
- Fosfor
- Potasyum
- Oksijen
- Karbon
- Hidrojen
Ayrıca yalnızca küçük miktarlarda ihtiyaç duyulan ancak yine de bitkilerin metabolizması ve beslenmesi için gerekli olan çeşitli mineraller ve eser elementler de vardır.
Hedefli gübreleme neden bu kadar önemli
Kural olarak çimenler de diğer tüm bitkiler gibi karbon, hidrojen ve oksijen bileşenlerini fotosentez yoluyla havadan veya güneş ışığından elde eder. Geriye kalan gerekli besin maddeleri azot, fosfor ve potasyum toprakta bulunur. Hava ve güneş her zaman mevcut olmasına rağmen, bu maddeler yardım almadan kendilerini yenilemezler. Yıllar geçtikçe bitkiler bu besinleri hiçbir şekilde döngüye geri döndürmeden kullanırlar. Hedeflenen gübreleme, kullanılan bileşenlerin yerini alır. Hem yetersiz tedarik hem de aşırı gübrelemenin bitki sağlığı açısından ciddi sonuçları vardır.
Farklı besinler gübrede nasıl bir rol oynuyor
Bahsedilen besin maddelerinin her birinin bitkinin metabolizmasında çok özel bir görevi vardır.
Azot
Azot, klorofilin ana bileşenidir ve dolayısıyla fotosentez sürecinin önemli bir parçasıdır. Dengeli bir nitrojen dengesi, daha sağlıklı yapraklara sahip, daha kalın ve uzun çimlerin oluşmasını sağlar. Azot ayrıca bitkilerin büyümesini hızlandırabilir.
Fosfor
Fosfor aynı zamanda bitki organizması için çok önemli olan klorofilin bir bileşenidir ve artan nişasta ve yağ üretimi sayesinde sağlam ve güçlü köklerin gelişmesine yardımcı olur. Madde aynı zamanda bitkilerin birçok hastalığa karşı direncini de güçlendiriyor.
Potasyum
Potasyum, bitkinin genel sağlık kalitesine katkıda bulunan çeşitli faydaları olan bir diğer önemli elementtir. Potasyum kök gelişimini iyileştirir ve güçlendirir, önemli proteinlerin oluşturulması için gereklidir ve zararlı hastalıklarla savaşır.
Gübrenin faydaları
Gübre, toprağa bahsedilen temel besin maddelerini sağlamakla kalmaz, aynı zamanda toprağın daha iyi havalanmasını sağlar ve su depolama yeteneğini artırır. Gübreler ayrıca bitkilere kalsiyum, kükürt, magnezyum, bor, bakır ve demir gibi diğer önemli besin maddelerini de sağlar.
Asitli toprak
Ancak gübrelemenin sayısız faydası ancak toprağın doğru asit seviyesine sahip olması durumunda etkili olabilir. Asitliği, mevcut hidrojen miktarının bir ölçüsüdür ve 0 ila 14 arasında değişen logaritmik bir ölçekte ölçülen pH'a göre derecelendirilir. 7 pH değeri nötr olarak kabul edilir, 7'den düşük olanı asidik olarak kabul edilir ve 7'den büyük ise alkali veya bazik olarak kabul edilir. Çoğu toprağın pH'ı 5,5 ila 10 arasındadır. Sağlıklı bitki gelişimi için 6 ila 7 arasında bir pH önerilir. Toprağın pH'ı 6'nın altına düştüğünde çeşitli zararlı yan etkiler ortaya çıkar:
- Alüminyum toksisitesi: Alüminyum düşük pH değerlerinde çözünür hale gelir. Alüminyum kök büyümesini kısıtlar ve su ve besin maddelerinin kullanılabilirliğini sınırlar.
- Besin Kullanılabilirliği: Asitlik yüksek olduğunda bitkiler nitrojen, fosfor ve potasyumu ememez. Bu, düzgün büyümeyi engeller.
- Mikrobiyal aktivite: Asidik koşullar altında bakteri ve mantarlar organik maddeyi parçalayamaz ve besin maddelerini toprakta dolaştıramaz.
Piyasada satılan şerit testi kullanarak toprağınızın pH değerini kolayca belirleyebilirsiniz. Laboratuvarda yapılan toprak testi çok daha pahalıdır ancak aynı zamanda daha kesin sonuçlar verir.
Gübre toprağın pH'ını nasıl etkiler
Toprak ne kadar çok hidrojen içeriyorsa o kadar asidiktir. Özellikle amonyum nitrojen bazlı bir gübre kullanırsanız veya aşırı dozda kullanırsanız, nitrojen bazlı bitki beslenmesi nedeniyle asitliği giderek artar. Aşırı gübreleme her zaman toprağın asitlenmesine yol açar, bu nedenle öncelikle kapsamlı bir toprak analizi yoluyla spesifik ihtiyaçları belirlemeniz gerekir.
Çimleri biçmek aynı zamanda toprağı asitlendirir
Ayrıca çimlerin düzenli olarak biçilmesi de toprağın asitlenmesine yol açar. Bitkilerin kendisi hafif alkalidir ve topraktan daha yüksek bir pH'a sahiptir. Doğal bir ortamda, ölü bitki materyali hafif asitli toprakta ayrışarak sağlıklı bir pH dengesine kavuşur. Bitkiler biçilirse döngü kesintiye uğrar ve dengeleme işlemi hiçbir zaman gerçekleştirilmez. Bu nedenle toprak her zaman hafif asidik kalır.
Kireç toprağın asitliğini az altır
Toprağı nötrleştirmek ve pH dengesini yeniden sağlamak için bahçıvanın zaman zaman kalsiyum uygulaması gerekir. Bunu yapmanın en kolay ve ucuz yolu toprağı kireçlemektir. Kireç, esas olarak kalsiyum karbonat ve magnezyum karbonattan oluşan gri bir tortul kaya olan öğütülmüş kireç taşından yapılır. Kalsiyum ve magnezyum bileşenleri, asidik bileşenler olan hidrojen ve potasyum ile reaksiyona girerek toprağın asitliğini nötralize eder ve bunun yerine nötrleştirilmiş kil, karbondioksit ve su bırakır.
Kireç nasıl kullanılır?
Dolomit kireci, çimler için satılan en yaygın kireç türüdür ve toz veya topak halinde gelir. Kireç tozu tam olarak kulağa nasıl geliyorsa öyledir: çimlerinizin üzerine serptiğiniz ince, beyaz bir toz. Kireç ne kadar ince öğütülürse yüzey alanı o kadar büyük olur. Yüzey alanındaki bu artış, zeminle daha hızlı reaksiyon süresine yol açar. Hiçbir durumda kireç tozunu rüzgarlı bir günde uygulamamalı ve bunu yaparken yüz maskesi takmamalısınız. Ancak daha az kir, yere eşit olarak dağıttığınız ve tozla aynı işlevi yerine getiren topak formunda kirecin oluşmasına neden olur.
Önce kireç mi yoksa gübre mi uygulamanız gerekir?
Genel olarak kireç ve gübreyi aynı anda uygulamamak en iyisidir. Peki önce kireç mi yoksa gübre mi uygulayacağınıza karar vermek için hangi kriterleri kullanıyorsunuz?
Toprağınızın pH dengesi, iki üründen hangisinin ilk önce uygulanacağını büyük ölçüde belirleyecektir. Herhangi bir büyüme takviyesinin hedeflerini göz önünde bulundurun: Bitkiler için mevcut olan besin seviyesini arttırmak için toprağa gübre eklenir. Kirecin ise asitliği az alttığı ve böylece besinlerin bitkiler için daha kolay erişilebilir olmasını sağladığı söyleniyor. Bu nedenle kireç ve gübre arasında karar verirken toprağın pH'ını hesaba katmak önemlidir.
Kireç ilk olarak ne zaman uygulanmalıdır?
Toprağınızın asit içeriği yüksekse önce kireçlemeli, ancak belli bir bekleme süresinden sonra gübrelemelisiniz. Kireç zaman alır çünkü asit giderme işlemi hızlı değildir. Kireç ne kadar ince öğütülürse toprakla o kadar hızlı reaksiyona girer ve kireçleme ile gübreleme arasında o kadar az zaman kalır. Toprağınız oldukça asitliyse, 100 metrekarelik çim başına yaklaşık 50 kilogram kireç uygulayın. Kireç yalnızca pH'ı korumak için eklenirse, daha az miktarda kullanılması önerilir - 100 metrekare başına yaklaşık 20 kilogram kireç.
Kireçlemenin en iyi zamanı
Sonbahar genellikle kireç uygulamak için en iyi zaman olarak kabul edilir çünkü yavaş kimyasal reaksiyonun gerçekleşmesi için yeterli zaman sağlar. Ayrıca aşırı sıcak veya don koşullarında kireç uygulamaktan da kaçınmalısınız çünkü bu, kireç uygulamasının etkinliğini önemli ölçüde az altır.
Gübrenin ilk olarak ne zaman uygulanması gerekir?
Ancak yeni çim tohumu ekiyorsanız gübreyi kireçten önce uygulamalısınız. Toprakta besin eksikliği varsa tohumlar etkili bir şekilde çimlenip büyüyemez. Toprağın asitliği ne olursa olsun, eğer toprakta besin yoksa bitkiler tam potansiyelleriyle büyüyemezler. Nihayet kireç uygulamadan önce en az bir hafta ila on gün bekleyin. Bitkilere gübrenin içerdiği besinleri emmeleri için gerekli zamanı tanıyın. Kireç eklenmesi toprakta bulunan gübrenin etkinliğini arttırır. Bu noktada büyümeye başlaması gereken bitkilerin kökleri, kirecin ilave desteğinden faydalanacaktır.
Kireç ve gübre aynı anda hangi koşullar altında uygulanabilir?
Toprağın pH'ı zaten nötr ise gübre ve kireci farklı zamanlarda uygulamanıza gerek yoktur. Zamandan ve paradan tasarruf etmek için ikisini aynı anda yapabilirsiniz. Gübre toprağa besin maddelerini anında sağlarken, kireç zamanla yavaş yavaş salınarak pH'ı korur. Gübre ve kireci ayrı ayrı uygulayın, böylece her ikisi de çimin tamamına eşit şekilde dağıtılır. Önce gübre ve ardından kireçle çimlerin üzerinden geçin.
Aşırı doz hastalığa yol açar
Çim veya bitki tarlanız zaten nötr pH'a sahipse, yalnızca iki yılda bir kireç uygulamanız gerekir. Aşırı kireç, sarı ve hatta ölü çimlerle sonuçlanan demir klorozuna yol açabilir. Gübrenin aşırı uygulanması kimyasal yanıklara, saz birikmesine ve çimlerinizde zararlıların ve hastalıkların artmasına neden olabilir.
İpucu: Pek çok bahçıvan nötrleştirme için kireç yerine olgun kompost kullanmayı tercih eder, bu da pH değerini de yükseltir. Kompost ayrıca çimlere değerli besinler sağlama avantajına da sahiptir.
